Các loại sâm Việt Nam dễ bị nhầm lẫn là sâm Ngọc Linh
Ông Vũ Tuấn, chủ vườn sâm ở núi Ngọc Linh – người có kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực trồng và buôn bán loại sâm quý này cho biết. Hiện nay, có không ít gian thương đã sử dụng những củ có đặc điểm bên ngoài gần giống giả làm sâm Ngọc Linh. Cụ thể, các loại sâm Ngọc Linh làm giả được phát hiện như:
Loại thứ nhất là sâm Lâm Đồng.
Hình dáng tương đối giống với sâm Ngọc Linh nhưng không có các hoạt chất giống như sâm Ngọc Linh. Thường phân bố ở khu vực xã Rô Men, Đạ Tông, Đạ Long Vườn Quốc gia Bidoup – Núi Bà. Thuộc địa phận huyện Lạc Dương.
Loại thứ hai là sâm Lai Châu.
Đây là loài sâm đặc hữu. Phân bố hẹp trên dãy núi Pu Si Lung và giáp ranh huyện Mường Tè, giáp biên với Trung Quốc. Tại tỉnh Vân Nam Trung Quốc cũng trồng rất nhiều cây này. Thương lái thường mua sâm được trồng bên Trung Quốc về giả làm sâm Ngọc Linh. Sâm Lai Châu cũng có vị đắng sau đó hậu ngọt tuy nhiên không đắng và thơm bằng sâm Ngọc Linh. Người chưa dùng sâm sẽ rất khó phân biệt được loại sâm này.
Loại thứ ba là Sâm Vũ Diệp.
Loại này có nhiều tên gọi khác như tam thất lá xẻ, hoàng liên thất, tam thất thùy xẻ lông chim hai lần, vũ diệp tam thất, sâm hai lần chẻ.
Cây thường phân bố nhiều ở Bắc Việt Nam và Nam Trung Quốc. Khi thái lát, bạn sẽ thấy tiết nhựa ở vết cắt, lõi màu trắng. Khi ngửi sẽ có mùi hăng. Nếm vị rất đắng không có hậu ngọt và rất ngái. Nhai thấy có sơ, xốp và ngứa ở họng.
Tiếp đến là Tam thất hoang.
Loại này khi cắt lát bạn sẽ thấy tiết nhựa ở vết cắt. Ngửi có mùi hăng; nếm vị rất đắng không có hậu ngọt và rất ngái. Nhai thấy có sơ, xốp và ngứa ở họng.
Trên thị trường hiện nay, sâm Ngọc linh thật giả lẫn lộn. Nếu không có kĩ năng phân biệt thì khách hàng khó có thể nhìn ra. Vì vậy khi mua người tiêu dùng nên tiếp cận với những cơ sở uy tín, tránh mua đại trà với giá rẻ bất ngờ, vì giá quá rẻ so với mặt bằng chung thì chắc chắn là sâm giả hoặc là đã bị lấy đi hết dưỡng chất có trong sâm.

Giá của Sâm Ngọc Linh
Đối với Sâm Ngọc Linh thật từ 5 năm tuổi trở lên. Thường có giá trên 100 triệu đồng/kg. Một số loại sâm dưới 5 năm tuổi, bị sâu bệnh sẽ được chuyển thành hàng loại nhưng vẫn có giá 40-50 triệu đồng/kg.
Sâm Ngọc Linh củ to mập giá siêu rẻ vài trăm ngàn đồng một củ chắc chắn không thể là sâm Ngọc Linh thật. Thông thường, gian thương sẽ sử dụng củ tam thất, tam thất hoang hay củ Đan Thanh để làm giả sâm Ngọc Linh.
Giá sâm Ngọc Linh trồng sẽ mềm hơn sâm Ngọc Linh tự nhiên. Tuy nhiên, sâm Ngọc Linh được trồng trên núi Ngọc Linh ở Nam Trà My, Quảng Nam vẫn ở mức 60-70 triệu đồng/kg. Giá sâm Ngọc Linh trồng tại các tỉnh miền núi phía Bắc ở mức vài triệu đồng/kg . Nhưng sâm Ngọc Linh trồng lại ít người quan tâm vì dược tính thấp.
Nhận diện loại sâm bị “phù phép” thành sâm Ngọc Linh để lừa người tiêu dùng
Ông Ngụy Đình Phúc, Đội trưởng Đội Quản lý thị trường số 2 (Cục Quản lý thị trường tỉnh Kon Tum) cho biết. Thời gian qua, tỉnh đã phát hiện rất nhiều loại sâm tự nhiên khác bị “phù phép”, “hô biến” thành sâm Ngọc Linh giả mạo xuất xứ để lừa người tiêu dùng mua với giá cao.
Trong đó, nhiều loại cây như tam thất bắc, tam thất rừng tự nhiên… có hoa, lá khá giống với sâm Ngọc Linh. Được các đối tượng sử dụng cả hoa, lá, củ… “phù phép” thành sâm Ngọc Linh. Bên cạnh đó, các đối tượng này còn tìm mọi cách vận chuyển tam thất vào vùng trồng sâm Ngọc Linh để trà trộn. Sau đó gắn mác thành sâm Ngọc Linh.
Ông Phúc cho biết, lá sâm Ngọc Linh trên thị trường giá từ 10 – 12 triệu đồng/kg. Trong khi lá tam thất chỉ có hơn 400.000 đồng/kg. Vậy nên nhiều đối tượng tìm mọi cách vận chuyển lá tâm thất vào vùng trồng sâm Ngọc Linh đã được công nhận để trà trộn, giả mạo.
Cũng theo ông Phúc cho biết. Vào tháng 3.2021, Đội Quản lý thị trường số 2 phối hợp với Công an H.Đăk Tô, tỉnh Kon Tum đã mật phục. Vây bắt vụ vận chuyển các loại củ giống với sâm Ngọc Linh Kon Tum.
Qua kiểm tra, cơ quan chức năng đã thu giữ 3 thùng xốp có 2 kg củ và 12 kg lá rất giống sâm Ngọc Linh Kon Tum. Qua khai thác, các đối tượng khai nhận toàn bộ số hàng đều là củ tam thất. Vận chuyển từ phía bắc đưa vào H.Đăk Tô để làm giả mạo nguồn gốc sâm Ngọc Linh.